Historia de China

La historia de China, como cronoloxía d'una de les civilizaciones más antigües del mundu con continuidá hasta l'actualidá, tien los sos oríxenes na cuenca del ríu Mariellu, onde surdieron les primeres dinastíes Xia, Shang y Zhou. La esistencia de documentos escritos fai cerca de 3500 años dexaron el desenvolvimientu en China d'una tradición historiográfica bien precisa, qu'ufierta una narración continua dende les primeres dinastíes hasta la edá contemporánea. La cultura china, según el mitu, inaugurar colos trés emperadores orixinarios: Fuxi, Shennong y finalmente el Emperador Mariellu Huang, esti postreru consideráu como'l verdaderu creador de la cultura. Sicasí, nun esisten rexistros históricos que demuestren la esistencia real d'estes personalidaes, les qu'acordies cola tresmisión oral de xeneración en xeneración, viviríen hai unos 5000 a 6000 años.

La enorme estensión xeográfica del estáu actual de la República Popular China fai qu'inevitablemente la historia de too esti territoriu tome, en sentíu ampliu, a un gran númberu de pueblos y civilizaciones. Sicasí, el filo conductor de la narración tradicional de la historia china céntrase, nun sentíu más acutáu, nel grupu étnicu de los chinos, y ta íntimamente acomuñada a la evolución de la llingua china y el so sistema d'escritura basáu nos calteres. Esta continuidá cultural y llingüístico ye la que dexa establecer una llinia espositiva de la historia de la civilización china, que, tantu dende los testos más antiguos del I mileniu e.C. , como dende los clásicos confucianos, pasando poles grandes histories dinástiques promovíes polos emperadores, siguió hasta'l presente. Los descubrimientos arqueolóxicos del sieglu XX, bien n'especial los de los güesos oraculares, que recueyen les primeres manifestaciones escrites en llingua china, contribuyeron nes últimes décades a una conocencia muncho más detallada de los oríxenes de la civilización china.

La narración tradicional china de la historia basar nel llamáu ciclu dinásticu, por aciu el cual los acontecimientos históricos esplíquense como la resultancia de socesives dinastíes de reis y emperadores que pasen per etapes alternes de puxanza y cayente. Esti modelu del ciclu dinásticu foi criticáu por munchos autores^[1] por dos razones fundamentales: De primeres, pol so simplismo, una y bones el modelu adopta un patrón recurrente según el cual los primeros emperadores son heroicos y virtuosos, ente que los postreros son débiles y corruptos. Esta visión ta ensin dulda influyida pola interpretación de les mesmes dinastíes reinantes, qu'atopaben na degradación de la dinastía precedente una llexitimación del so propiu ascensu al poder. De segundes, el modelu dinásticu foi tamién criticáu por presentar una visión nacionalista artificial, pos lo que nuna interpretación alternativa podría trate como una socesión de distintos estaos y civilizaciones nun mesmu territoriu, apaez como una mera alternanza de rexímenes de gobiernu nel marcu imperturbable d'una entidá nacional única.

A pesar d'estes crítiques el modelu del ciclu dinásticu dexa ver los acontecimientos históricos que llevaron a la formación de la China actual como una estructura llinial de bona comprensión, lo cual caltuvo la so vixencia ente los historiadores hasta l'actualidá. Otra razón principal pola que l'estudiu de les dinastíes y los sos emperadores foi fundamental ente los chinos nel analís de la so propia historia ye'l sistema tradicional de datación de feches, según el cual cada emperador establecía los sos periodos de reináu como marcu pa contabilizar los años. Asina, l'añu cristianu de 1700 corresponder según el sistema tradicional chinu col añu 38 de la era Kangxi, ente que l'añu 1750 sería'l añu 15 de la era Qianlong. Inclusive anguaño, en Taiwán l'añu 2017 designar en contestos formales como añu 106 de la República. Esti usu de les dinastíes y los sos emperadores pa la mesma datación de los años fixo imprescindible'l dominiu de la cronoloxía dinástica na tradición cultural china pa enfusase nel estudiu de la historia.

1. ↑ Vease Hansen (2000), p. 9.